Yas süreçleriyle ilgili çalışmalarıyla tanınan Elisabeth Kübler-Ross ve David Kessler mesleki deneyimlerinden yola çıkarak  “Yaşam Dersleri” adında bir  kitap yazmışlar. Hayatın farklı alanlarına ilişkin tecrübe, görüş ve önerilerin yer aldığı bu kitabın “Güç” adı altındaki bölümünde şöyle söylüyorlar:

“Sahip olduğumuz gerçek güç, hayattaki statümüzden, bankadaki kabarık hesabımızdan ya da parlak kariyerimizden kaynaklanmaz. Asıl güç, bize ait o özgünlüğü/asıl benliğimizi hayatımıza yansıtabilmemizde; metanetimizi, içsel bütünlüğümüzü ve inceliklerimizi dışa vurabilmemizde saklıdır.”

Bu tanımı okuduğumda kitaba ara verip güç sahibi olma kavramı üzerine uzun uzun düşünme ihtiyacı duydum. Erkek egemen bir  iş dünyasında çalışırken ya da daha geniş şekliyle söylemek gerekirse;  ataerkil bir dünyada yaşarken biz kadınların içsel bütünlüğümüzü korumamız ya da özgünlüğümüzü hayatımıza yansıtmamız ne kadar mümkün? Üstelik dünyanın bir çok yeri gibi Türkiye, yoksulluğun hüküm sürdüğü bir ülke. Maslow’un ihtiyaçlar hiyarşisini göz önünde bulundurduğumuzda piramidin en tepelerinde yer alan hedefe ulaşmak oldukça güç göründü gözüme.  Ancak yine de içsel bütünlüğü dışa vurmanın, benliği hayata yansıtabilmenin, üzerinde düşünmeye, hayal kurmaya ve gayret etmeye değer  bir mevzu olduğunu  düşünüyorum. 

İnsanın içine dönüp gerçek sesini duyabilmesi, kendiliğindenliğini yakalayabilmesi, özgünlüklerini korkmadan, cesaretle dışa vurması uzun yıllar sürecek bir niyet ve gayreti gerektirebilir. Spiritüel  öğretiler, uygulamalar ve meditasyon bu süreçte en çok kullanılan yöntemler belki de. Bunların yanı sıra kitap okumanın da  eşsiz bir  değeri olduğu düşüncesindeyim.  

“Okumak edilgen bir tepki değildir, zihni, duyguları ve iradeyi işin içine karıştırılan bir eylemdir.” diyor Ursula K.Le Guin “Kadınlar Rüyalar Ejderhalar” adlı kitabında ve şöyle devam ediyor: “Best seller olduğu için berbat kitapları kabul etmek, katışıklı yiyecekleri, kötü yapılmış makineleri, üçkağıtçı hükümetleri, askerlerin ve şirketlerin diktatörlüğünü kabul etmekle, bunları övmekle aynı şeydir. Gerçekliğe ihanet etmektir.”

Birbirinden derin, anlamlı, ilham verici ve öğretici çok sayıda şiir, öykü ve roman var okunacak. F.Dostoyevski, G.Marquez, F.Kafka, J.Saramago, Y.Kemal, O.Pamuk, T.Uyar ve daha nice yazar ve şairlerin kitapları bizi bekliyor kitapçı raflarında. Bir edebiyat aşığı olarak ömrüm yettiği kadar okumaya devam edeceğim. Ancak  bir süre önce bir şeyi fark ettim; kadın yazar ve şairlerin eserlerini uzunca bir süre  göz ardı etmişim. Bunu telafi etmek ve daha fazla kadın sesi duyabilmek adına  okuma tercihlerimi gözden geçirip kadın yazarların eserlerini içeren bir liste hazırladım kendime. Birkaç yıl süren  son derece keyifli ve öğretici bir okuma süreci oldu.  Daha öncekiler de dahil olmak üzere okuduğum tüm kadın yazar ve şairlerin adlarını ve kitaplarını yerli ve yabancı olmak üzere derledim burada. Bilip de henüz  okumadığım ya da isimlerini bilmediğim daha çok sayıda yazar ve şair var, umarım bir gün hepsini okumuş olurum. 

Bu liste gördüğünüz gibi şiir ve kurmaca yazınını içeriyor. Yıllarca başucu kitabım olan “Kurtlarla Koşan Kadınlar” (Clarissa Pinkola Estes), “Kadın Kahramanın Yolculuğu” (Maureen Murdock), “Fotoğraf Üzerine” (Susan Sontag), “Sanatçının Yolu” (Julia Cameron), “Okyanusta Bir Türk Kızı” (Hülya Leigh), “Bir Dinazorun Anıları” (Mina Urgan) ve daha nice kitap için ayrı bir liste yapmak gerekir. 

“Daha çok kız kardeşimin yükseklere kanat çırpmasını istiyorum.”demiş Ursula K.Le Guin, “zira özgürlük, hiçbir zaman kadınların kolay kolay elde edebildiği bir şey olmadı.” Kadınlar için daha özgür günlerin gelmesi umuduyla tüm kız kardeşlerimin “Kadınlar Günü”nü kutlarım.